Poetry International Poetry International
Dichter

Lies Van Gasse

Lies Van Gasse

Lies Van Gasse

(België, 1983)
Biografie
Lies Van Gasse debuteerde in 2008 met de bundel Hetzelfde gedicht steeds weer, die meteen de aandacht trok van lezers en critici. Van Gasse volgde een kunstopleiding en werkt vaak samen met anderen in kunst- en poëzieprojecten, zoals in Waterdicht, waarin ze een tekst geschreven door dichter Peter Theunynck illustreert. Recent maakte ze ook tekeningen bij het gedicht ‘Exodus’ van Hugues C. Pernath. Ze creëert ook haar eigen combinaties van tekst en beeld in wat ze als ‘graphic poems’ benoemt; in Sylvia strooit ze haar verzen bij, over en tussen tekeningen in dikke, zwarte inkt. Ondertussen maakte ze ook de ‘graphic novel’, Nel, een zot geweld, waarin het verhaal van Nel, muze, model en vrouw van de schilder Rik Wouters wordt verbeeld.
Met Annemarie Estor ontwikkelde Van Gasse een project gebaseerd op het verhaal van Kaspar Hauser, waaraan ze werkten van 2009 tot 2013, en dat ze voorzagen van nieuwe verhaallijnen en een nieuw format, verrijkt met kleurrijke illustraties. Als deel van hun samenwerking schreven Van Gasse en Estor elkaar elke week een postkaart waarop ze een nieuwe strofe noteerden. Ze nodigden ook andere schrijvers uit om een bijdrage te leveren aan het nooit eindigende verhaal. Het project werd gepubliceerd als Het boek Hauser. Voor haar cross-mediale werk ontving Lies Van Gasse in 2016 de Dirk Martens-prijs.

Van Gasse's bundel Wenteling was een belangrijke stap in haar dichterlijke ontwikkeling. De bundel werd overigens ook genomineerd voor de Hugues C. Pernath-prijs. De term "wenteling" heeft in het Nederlands een hele set connotaties, van een "een draaiende beweging", via "revolutie" tot "overgave", "genieten" en "zich wentelen in." De bundel beschrijft een dag die verschillend ervaren wordt in de percepties van verschillende sprekers. Die bevinden opgesloten in double binds en verlammende impasses: wanneer ze voorwaarts bewegen, botsen ze tegen muren; wanneer ze achterwaarts willen bewegen, realiseren ze zich dat dat onmogelijk is.

De cirkel is dan ook een van de dominante, meest frequent herhaalde beelden in deze bundel, zelfs op het formele vlak. De constructie van cycli, en van de bundel als geheel, is  een van de primaire structurerende principes die aan de basis liggen van haar schriftuur. Lies Van Gasse combineert veeleer gedichten tot systemen die samen gehouden worden door thematische herhalingen en ritmische en muzikale patronen, dan dat ze afzonderlijke, individuele gedichten componeert. Ze karakteriseert Wenteling zelf als "een muziekstuk waarin thema’s tot een compositie worden gemaakt, met fraaie improvisaties of variaties hier en daar."

Strijd is het belangrijkste onderwerp in de meeste gedichten van Wenteling, of het nu de strijd is van twee mensen in een relatie, de strijd van een individu om een zelfbeeld te ontwerpen in relatie tot geïdealiseerde beelden, dromen en verlangens van anderen of de strijd van de dichter met het witte papier. Een gevoel van verlies, moeilijk te helen, sluimert in elk gedicht, alhoewel soms ironie en humor deze melancholische toon verzachten. Peter Theunynck, co-auteur van Waterdicht, observeert: "Wenteling is een overweldigende, slim geformuleerde bundel die veel vragen aan de lezer overlaat. De bundel intrigeert van de eerste tot de laatste strofe en dwingt lezer tot lezen en herlezen."

In haar meest recente en ook weer bijzonder lovend ontvangen bundel Wassende stad wordt het boven beschreven structuurprincipe verder uitgewerkt. De gedichten schikken zich bereidwillig in cycli en afdelingen, maar tonen toch ook weer een sterke interne samenhang. De bundel neemt de stad in al haar kwaliteiten, positieve zowel als negatieve, tot onderwerp. Deze urbane thematiek is erg actueel en biedt bovendien de mogelijkheid om onderhuids aan maatschappijkritiek te doen. Hoewel die boodschap nergens schreeuwerig wordt uitgedragen, verschijnt de stad in deze bundel als een aantrekkelijk baken dat soms een plek van onheil wordt wanneer wanorde en chaos het overnemen. Op die manier schetst Lies Van Gasse “hoe opbouw ontaardt in ondergang die echter weer voorwaarde is voor heropbouw. Zoals het leven zelf.”
© Patrick Peeters (Translated by Fleur Jeras)
Bibliografie

Lies Van Gasse, Hetzelfde gedicht steeds weer. Amsterdam: Wereldbibliotheek, 2008
Lies Van Gasse, Sylvia. Amsterdam: Wereldbibliotheek, 2010
Lies Van Gasse, Brak de waterdrager. Amsterdam: Wereldbibliotheek, 2011
Lies Van Gasse & Peter Theunynck, Waterdicht. Amsterdam: Wereldbibliotheek, 2011
Lies Van Gasse, Wenteling. Amsterdam: Wereldbibliotheek, 2013
Lies Van Gasse & Annemarie Estor, Het boek Hauser. Amsterdam: Wereldbibliotheek, 2013
Lies Van Gasse & Bas Kwakman, Een stem van paardenhaar. Maastricht/Amsterdam: Azul Press, 2014
Lies Van Gasse, Zand op een zeebed. Amsterdam: Wereldbibliotheek, 2015
Lies Van Gasse & Peter Theunynck, Nel, een zot geweld. Amsterdam: Wereldbibliotheek, 2016
Hugues C. Pernath & Lies Van Gasse, Exodus. Gent: Poëziecentrum, 2016
Lies Van Gasse, Wassende stad. Amsterdam: Wereldbibliotheek, 2017
Charlotte Van den Broeck & Lies Van Gasse, Ooghoek. Gent: Poëziecentrum, 2017
 
Website Lies Van Gasse: https://www.liesvangasse.be
Website Uitgever Wereldbibliotheek: http://www.wereldbibliotheek.nl/fonds/showauteur.php?auteur=284
 
Sponsors
Gemeente Rotterdam
Nederlands Letterenfonds
Stichting Van Beuningen Peterich-fonds
Ludo Pieters Gastschrijver Fonds
Lira fonds
Partners
LantarenVenster – Verhalenhuis Belvédère