Gebarentalige dichters en poëzie met gebarentolk

Op zaterdag 11 juni zijn drie festivalprogramma’s toegankelijk voor doven en slechthorenden; onder anderen de optredens van de doof-geboren Amerikaans-Oekraïense dichter Ilya Kaminsky en de première van de korte film Imaginings van Anja Hiddinga en dovencollectief Kitchen’s Light. In de film brengen gebarentalige dove performers op poëtische wijze hun verhaal, de première van de film is onderdeel van een programma met live optredens van gebarentalige dichters. Het festival geeft hiermee vervolg aan de vorig jaar gestarte inspanningen om toegankelijk te zijn voor slechthorenden en doven; toen werden de voordracht van de doof-geboren Britse dichter Raymond Antrobus getolkt en verkende Kila van der Starre in het programma End of an ear het thema ‘poëzie en gebarentaal’. 

Ilya Kaminsky werd in 1977 geboren in Odessa - nu Oekraïne, toen Sovjet Unie - maar kreeg in 1993 asiel in de VS. In zijn vroege jeugd werd doofheid over het hoofd gezien. Pas in de VS werd die doofheid ontdekt en zo goed mogelijk behandeld. In Kaminsky's gedichten zijn de personages ook vaak doof, maar ze vrijen en dansen tegen de klippen op, niet horend wat er over hen gezegd wordt en letterlijk doof voor bevelen. Kaminsky heeft een scherp oog voor de absurditeit van het bestaan en schrijft onverbloemd over grimmig- en gruwelijkheden, maar blijft als observator altijd betrokken. Liefdevol en optimistisch toont zijn poëzie de andere wang. Geweld en dwang worden beantwoord met liefde, dans en muziek. De dichter trad eerder al in 2013 op tijdens het Poetry International Festival. Dit jaar leest hij gedichten uit zijn bijzondere bundel Deaf Republic. Bij het interview met Kaminsky en zijn poëzielezing samen met de Amerikaans-Soedanese dichter Safia Elhillo zijn gebarentolken aanwezig.
LantarenVenster 1, zaterdag 11 juni, 15:30 en 19:30 uur 

In de film Imaginings van Anja Hiddinga en het dove dichterscollectief Kitchen’s Light vertellen de optredende dichters hun verhaal in hun moedertaal, de Nederlandse gebarentaal. Ze nemen het publiek op indringende wijze mee in hun gedachten en ervaringen. Ook staan er live performances in signed word op het programma en wordt het SignLab gepresenteerd, een plek waar performances in gebarentaal worden geüpload en makers hun werk delen en zo elkaar inspireren.

De Nederlandse filmmaker Anja Hiddinga heeft verschillende films over doofheid gemaakt, zoals Bewogen (2005), de documentaire Ik gebaar, ik leef (2012) en de korte film Embodiment of Conflict (2022) over de controverse over de status van gebarentaal. Daarnaast is ze onderzoeker en docent bij de afdeling Antropologie van de Universiteit van Amsterdam. Kitchen’s Light is een groep performers die eigen werk presenteren in Nederlandse Gebarentaal (NGT), opgericht in 2019, na een serie workshops van spoken word kunstenaar Elten Kiene. De groep brengt ‘signed word’ performances, individueel of gezamenlijk, in freestyle stukken, klassieke gebarenpoëzie en ‘visual vernacular’, een ‘eigen’ voordrachtsvorm van gebarentalen. Ook story telling en sign dancing (songs en muziek vertaald in gebarentaal) staan op het repertoire.
LantarenVenster 3, zaterdag 11 juni, 17:00 uur