Poetry International Poetry International
Dichter

Jürgen Rooste

Jürgen Rooste

Jürgen Rooste

(Estland, 1979)
Biografie
Het leven van Jürgen Rooste is nauw verbonden met de Estische hoofdstad Tallinn. Daar werd hij in 1979 geboren, daar ging hij naar school en studeerde hij Estische taalkunde aan de Pedagogische Universiteit van Tallinn en daar onderwees hij literatuur op een middelbare school. De laatste vijf jaar werkte Rooste er ook als redacteur van het culturele weekblad Sirp. Sinds maart 2007 is hij directeur van het Estische Instituut in Helsinki.
In 1999 publiceerde Rooste zijn eerste bundel Sonetid (Sonnetten, bekroond met de Betti Alver-prijs). Deze bundel bevat geen enkel sonnet, maar refereert aan de literaire groepering Siuru, gegrondvest in 1917, en de titel Sonetid is ontleend aan een van de opmerkelijkste poëziedebuten uit die tijd, van Marie Under.
De taal en de stijl van Rooste worden gekarakteriseerd door het vrije vers, vaak in spreektaal. De toon is eerder meedelend of verrukt dan lyrisch of reflectief. Hoe hij iets onbenoembaars als ‘liefde’ benadert, komt bijvoorbeeld tot uiting in zijn gedicht Houje van mij tot de eeuwigheidsrand, gericht aan een denkbeeldige stationsopzichteres: ‘houje van mij tot aan de eeuwigheidsrand / en ver / ver voorbij de grens van de overkant’
Zijn gedichten geven de indruk van een spontane stroom van associaties, waarbij toch sprake kan zijn van verwijzingen, sleutelwoorden of geleende motieven.
Tegen de tijd dat Rooste en de Jonge Tallinn Creators de literatuur binnenstapten, werd de term ‘dicht-bij-het-leven’ ingevoerd om hun nieuwe stijl mee aan te duiden, overgenomen van een beweging uit de jaren ‘30 die zich verzette tegen de voormalige esthetiek en gericht was op de sociaal-politieke werkelijkheid, ook al vertoont Rooste’s poëzie vele anarchistische trekken.
Rooste zoekt dikwijls aansluiting bij de punkbeweging en publiceerde ook een bloemlezing van punkpoëzie. Maar misschien staan uitingen van de oudere Beatgeneratie wel dichter bij Rooste dan die van de punk.
Zijn poëzievoordrachten gaan vaak vergezeld van punk/rockbegeleidingen. Bij zijn bundel Ilusaks inimeseks uit 2005 (Als mooi mens geboren) zit een CD die een prima indruk geeft van de verklanking van Rooste’s teksten, inclusief geneurie, gegrom, gehijg en gesnuif, geroep en gebabbel. Voor deze bundel ontving hij de prijs van het Estische Cultuurkapitaal.

Rooste’s toon is aan het veranderen. Regels van gespeelde zelfoverschatting en zelfironie (‘ik ben karl marx / met het lijf van arnold schwarzenegger / met de hersens van immanuel kant’ enz.) maken meer en meer plaats voor regels over tekortschieten, melancholie, twijfel en relativering, en tegelijkertijd wordt de toon nauwkeuriger, transparanter en intensiever.
© Jan Sleumer (Translated by John Irons)
Jürgen Rooste was te gast op het Poetry International Festival Rotterdam 2007. Deze tekst is geschreven voor die gelegenheid.

Publicaties:
Valeria Ränik (1990); Vihkamiseta (1991); Tigudele (1998); Veri valla (2000); Lameda taeva all (2002); Rõõm ühest koledast päevast (2003);  Ilusaks inimeseks (2005)
Sponsors
Gemeente Rotterdam
Nederlands Letterenfonds
Stichting Van Beuningen Peterich-fonds
Ludo Pieters Gastschrijver Fonds
Lira fonds
Partners
LantarenVenster – Verhalenhuis Belvédère