Zeyar Lynn

In 1994, terwijl hij Engels doceerde aan een staatsuniversiteit in de Irrawaddy-Delta, werd Zeyar Lynn door zijn baas berispt omdat hij lang, onverzorgd haar had. Die modetrend werd in Myanmar, destijds een militaire dictatuur, geassocieerd met “anti-staatskenmerken”.  Op datzelfde moment nam Zeyar Lynn de beslissing om zijn prestigieuze overheidsbaan te verlaten. Over dat keerpunt in zijn leven mijmert de dichter: ‘Als onafhankelijke onderwijzer begon ik out of the box te denken. Ik moest creatief zijn in het ontwikkelen van mijn vakken en methodologie, en dat voedde ook mijn poëzie weer, denk ik.’

Na zijn in 1982 gepubliceerde debuutbundel ‘Smoke of Depression’, waarin Zeyar Lynn zich nog niet echt wist te onderscheiden van zijn generatiegenoten, ontstond er in hem een drang naar het vinden van een nieuwe manier om zichzelf uit te drukken. Dit resulteerde in een aantal essays over poëtica en vertalingen van Westerse dichters, van Sylvia Plath, Wisława Szymborska en Donald Justice tot John Ashbery en Charles Bernstein.

Zijn tweede bundel, die pas in 2006 verscheen, is meer georiënteerd op taal en heeft de toepasselijke titel ‘Distinguishing Features’. Deze bundel werd snel opgevolgd door ‘Real/Life: Prose Poems’ (2009) en ‘Kilimanjaro’ (2010).
Voor het verschijnen van ‘Distinguishing Features’ had Birmese poëzie altijd een emotionele of politieke lading. Tot groot ongenoegen van veel van zijn leeftijdsgenoten, heeft Zeyar Lynn haast eigenhandig ‘poëzie vanuit het hoofd’ gepropageerd, in plaats van poëzie vanuit het hart.


Als meester in doggerel, tragikomische verzen in een onregelmatig ritme, kan Zeyar Lynn misschien wel het Birmese antwoord zijn op Charles Bernstein. Zijn invloed is te voelen in het werk van de nieuwe generatie Birmese dichters. Dat is niet zo gek, gezien het feit dat hij meer dan twintig poëziebundels en essayverzamelingen op zijn naam heeft staan. In zijn gedicht ‘Telephone’ reflecteert hij: ‘Poetry is not by the language, not via the language from the language, not with the language without the language. It is written, made, composed, constructed, read, and felt in the language. Of course, sometimes it is not.’

In 2013 deed Zeyar Lynn mee aan het International Writing Program (IWP) aan de universiteit van Iowa. Na Iowa ervoer hij een aantal jaar een writer’s block. ‘Astronauten die maanden in de ruimte hebben doorgebracht, ervaren “terugkeershock” na terugkomst op aarde. Mijn blokkade is een terugkeershock (in Myanmar) na Iowa,” bekent de dichter in zijn memoires, “Iowa Days”, die in 2017 verscheen.

In 2018 is Zeyar Lynn een nieuwe weg ingeslagen, een weg die ik graag op paradoxale wijze ‘talig-lyrisch’ noem. Uit zijn gedichten blijkt een ongemak met zowel taal als het leven. In “Nothing, but just a will to live”, schrijft Zeyar Lynn:
 
There’s fumbling for the right characters on a computer keyboard.
There’s the will to survive. It doesn’t matter how.
My regal female cat Yomiya, Queen of the Household,
having had a spat  with her last breath, screams,
“I will live on.”
before she makes peace with the world & herself.
There’s no bottom line yet, but
will be there 
 
Geselecteerde bibliografie (allen gepubliceerd door Eras Books, Rangoon, tenzij anders vermeld):
 
Depression meekhoe myar / Smoke of Depression (1982/2016)
Ahlapasone Sagar / The Most Beautiful Word (Essays) (2004)
 L=A=N=G=U=A=G=E   P=O=E=T=R=Y hnint achar kabya bayda myarr /Language Poetry and Other Poetics (2005)
Htinshar thaw ahmat athar myarr / Distinguishing Features (2006)
Kabya yayy thu ko htoe lope chin / Producing the Poetry Wtiter (Essays) (2007)
Kabya bawa shapontaw / In Search of Poetic Life (2009/2017)
Takal / bawa / Real/Life (Prose Poems) (2009)
Charles Bernstein interview and ayay athar myarr / Charles Bernstein Interviews/Writings (2009)
Kilimanjaro/ Kilimanjaro (2009)
 Kabya so tar pyulope chin / Poetry is Making (2013)
Zeyar Lynn lat yway sin / Selected Poems by Zeyar Lynn, edited by Moe Way (Seikku Cho Cho Books, Yangon, 2016)
Iowa nayswemyarr / Iowa Days (2017)
Nobody Represents Me (a pamphlet of Zeyar Lynn poems  translated by ko ko thett) Clinic Publishing, UK (2018)