Artikel
Genomineerd voor De grote Poëzieprijs 2019
'Onze kinderjaren' van Xavier Roelens
5 februari 2019
Roelens beoogt geen verklarende en feitelijke geschiedschrijving. Hij kiest immers voor poëzie en laat de vele referenties op een associatieve manier met elkaar oplopen, tegen de achtergrond van die geschiedenis. Persoonlijke herinneringen botsen zo op historische feiten, waarmee Roelens nog eens onderstreept dat herinneringen altijd een reconstructie zijn die wordt gekleurd door latere ervaringen en in deze bundel dan ook nog eens door de dichter die de herinneringen in de vorm van poëzie manipuleert.
Xavier Roelens’ poëzie is beweeglijk, brengt soms bij iedere zin een nieuwe referentie het gedicht in. Het illustreert de rijkdom van de geschiedenis en de persoonlijke herinnering, maar omdat het zicht op de eventueel daaronder schuil gaande verbanden ontbreekt wordt van de lezer een andere dan de gebruikelijke leeshouding gevraagd. Roelens’ poëzie moet dan ook eerder worden beleefd dan gelezen en geïnterpreteerd. Dat is bevrijdend en laat zien hoe beperkt het primaat van de verklaring is om de wereld te ontdekken.
Uit het juryverslag bij nominatie: 'Xavier Roelens heeft met 'Onze kinderjaren' een dichtbundel gecomponeerd als een partituur. De vroegste jeugdherinneringen van 365 mensen vormen de humuslaag waarop 77 gedichten groeiden. De dichter sprak ze persoonlijk en dichtte terugtellend tot 1911 een eeuw aan persoonlijke herinnering aan elkaar. Roelens brengt de losse eindjes van deze herinneringen samen tot één magistraal, rafelend weefwerk. Iedere stem klinkt anders, elke herinnering creëert volslagen nieuwe beelden. Van de smurfen tot Harry Potter, van barende moeders tot gebombardeerde steden: de twintigste eeuw trekt in al haar vormen aan ons voorbij. Geluk of ongeluk hebben hier geen relevantie, echt gebeurd of fantasie al evenmin, en de lezer die op zoek gaat naar een uiteindelijke betekenis komt bedrogen uit. Met dit ambitieuze, prikkelende en inspirerende project laat de dichter overduidelijk zien dat herinneringen bestaan uit taal, en dat ze op dromen en verhalen lijken.'
Voor Onze kinderjaren vroeg Xavier Roelens 365 personen naar hun vroegste herinnering. De enorme hoeveelheid feiten, anekdotes en referenties aan populaire cultuur, kinderhelden, gewoontes, gebruiken, merken en producten die uit die herinneringen naar boven kwamen, smeed hij om tot 77 gedichten waarin hij de lezer meeneemt op een roadtrip door de geschiedenis van de twintigste eeuw.Roelens beoogt geen verklarende en feitelijke geschiedschrijving. Hij kiest immers voor poëzie en laat de vele referenties op een associatieve manier met elkaar oplopen, tegen de achtergrond van die geschiedenis. Persoonlijke herinneringen botsen zo op historische feiten, waarmee Roelens nog eens onderstreept dat herinneringen altijd een reconstructie zijn die wordt gekleurd door latere ervaringen en in deze bundel dan ook nog eens door de dichter die de herinneringen in de vorm van poëzie manipuleert.
Xavier Roelens’ poëzie is beweeglijk, brengt soms bij iedere zin een nieuwe referentie het gedicht in. Het illustreert de rijkdom van de geschiedenis en de persoonlijke herinnering, maar omdat het zicht op de eventueel daaronder schuil gaande verbanden ontbreekt wordt van de lezer een andere dan de gebruikelijke leeshouding gevraagd. Roelens’ poëzie moet dan ook eerder worden beleefd dan gelezen en geïnterpreteerd. Dat is bevrijdend en laat zien hoe beperkt het primaat van de verklaring is om de wereld te ontdekken.
Sponsors
Partners
LantarenVenster – Verhalenhuis Belvédère