Netukulimk
Netukulimk
Poetry International Festival 2024 was gezegend met de aanwezigheid van dichters met verschillende achtergronden, gevestigd in verschillende delen van de wereld. Wat een aantal van hen met elkaar verbindt, is een geschiedenis van ontheemding en onderdrukking en het daaruit voortvloeiende verlies van taal, cultuur en identiteit. Terwijl velen van hen een writer's block ervaren door de confrontatie met wreedheden uit het verleden en het heden die de (tijd)lijnen van het lijden doen vervagen, laat hun poëzie zien hoe ze generatie- en collectief trauma verwerken door zich te verbinden met het land; land dat is aangeraakt en gevormd door de geschiedenis en te vaak de littekens van de geschiedenis draagt. De natuur als laatste rustplaats van voorouders en basis van oude inheemse kennis, die dient als een plek die kan helen en waarvan men kan leren. Tegelijkertijd herstelt hierdoor de cyclus van geven en nemen tussen mens en natuur, waarbij taal, cultuur en identiteit worden herwonnen en behouden.
Met het verlies van een persoon, vooral een ouder of grootouder, lijkt het erop dat kennis en taal verloren kunnen gaan en daarmee ook de verbinding met iemands voorouders. Victoria Chang merkt echter in haar gedicht ‘My Mothers Teeth’ op dat woorden na de dood van haar moeder blijven hangen en verschillende betekenissen krijgen. Op dezelfde manier vestigen Asmaa Azaizeh en Felix Chow aandacht op de betekenis van namen als dragers van betekenis en waarden, die van de ene generatie aan de volgende worden doorgegeven, waardoor een verbinding met de voorouders ontstaat en tegelijkertijd de geschiedenis vanmigratie en ontheemding wordt weerspiegeld en een weefsel van individuele en collectieve geschiedenis ontstaat. Niet alleen het verlies of de vervreemding van een taal, maar ook van een land dat een thuis is, kan leiden tot verlies van identiteit en kennis. De geselecteerde gedichten van Kéchi Nne Nomu, Gary Geddes en Samira Negrouche gaan over de wonden die deze vervreemding veroorzaakt en roepen vragen op die niet altijd duidelijke, helende antwoorden hebben. Toni Giselle Stuart vindt genezing in het verbinden met de natuur, waardoor zetoegang krijgt tot voorouderlijke kennis die kan worden gebruikt als hulpmiddel voor het behoud van taal en cultuur. Zij en Sigbjørn Skåden benadrukken het belang van het (her)vinden van de balans tussen het nemen van en teruggeven aan het land, en er zorg voor dragen, zoals het ook voor ons zorgt. Toni Giselle Stuart verwoordt het zo:
an endless cycle of give and take
one we keep breaking
but have the power to repair
-Uit: Ocean Home
De verbinding met de natuur en daarmee ook met voorouderlijke kennis en taal is dus een integraal onderdeel van het opnieuw opbouwen en op een duurzame manier behouden van een culturele identiteit die de welvaart van komende generaties verzekert. Dit is de betekenis van de titel van deze archive tour: Netukulimk. Een woord van de Mi’kmaq, een First Nations-volk uit Oost-Canada.