Johan Polak (1928-1992) was een markante figuur in de Nederlandse boekenwereld. Als uitgever begon hij in 1962 samen met Rob van Gennep de uitgeverij 'Polak & van Gennep'. Zes jaar later startte hij zijn eigen uitgeverij 'Athenaeum – Polak & Van Gennep', die bekend werd om haar prachtig vormgegeven boeken. Ook zette hij de inmiddels iconische 'Athenaeum Boekhandel' op het Spui in Amsterdam op de kaart. Naast zijn werk in de boekenwereld was Polak een gepassioneerd verzamelaar van bijzondere uitgaven en onderhield hij contacten met prominente schrijvers zoals Gerard Reve. Daarnaast maakte hij zich sterk voor emancipatie van de LHBTQ+-gemeenschap in Nederland, onder meer via het tijdschrift Dialoog.

In 1990, kort voor zijn overlijden, richtte hij de Johan Polak Stichting tot Instandhouding van het Bijzondere Boek op. Wat destijds begon als een eerbetoon aan bijzondere literatuur, is inmiddels uitgegroeid tot de fundamenten van een belangrijke nieuwe mijlpaal in de Nederlandse poëziewereld: de Johan Polak Poëzieprijs.